Του Terry R. Bacon
Τα τελευταία 20 χρόνια ασχολούμαι με τη μελέτη της ισχύος και επιρροής μεταξύ των ηγετών παγκοσμίως. Τι είναι αυτό που κάνει κάποιους ισχυρότερους από άλλους; Από πού αντλούν οι ηγέτες τη δύναμή τους; Και πώς, από την άλλη πλευρά, καταφέρνουν να την απομειώσουν;
Ανακάλυψα ότι οι ηγέτες έχουν 11 συγκεκριμένες πηγές δύναμης στη διάθεσή τους, κάποιες εκ των οποίων προκύπτουν από τη θέση τους σε μια επιχείρηση και άλλες από προσωπικά χαρακτηριστικά και ικανότητες. Έμαθα επίσης ότι κάθε μία από αυτές τις πηγές δύναμης μπορούν να μετατραπούν σε λόγους απώλειας ισχύος. Με άλλα λόγια, οι ηγέτες, όπως οι μπαταρίες, μπορούν να χάσουν την ισχύ τους, και μαζί της, την ικανότητά τους να ηγούνται και να επηρεάζουν άλλους. Εδώ παρατίθενται πέντε πηγές ισχύος και πώς αυτές μπορούν να μετατραπούν σε φίλτρα διαρροής ισχύος:
1. Η δύναμη της γνώσης
Η δύναμη της γνώσης αντιπροσωπεύει τα ταλέντα, τις δεξιότητες και τις ικανότητες καθώς και τη σοφία και τα επιτεύγματά κάποιου. Ενσωματώνει ό,τι γνωρίζει και ό,τι μπορεί να κάνει. Ηγέτες που έλαβαν υψηλή βαθμολογία στη δύναμη της γνώσης έχουν τρεις φορές μεγαλύτερη επιρροή σε σχέση με τους ομολόγους τους που βρίσκονται χαμηλότερα στην κατάταξη.
Πώς η δύναμη της γνώσης μπορεί να απολεσθεί: Όταν αποφεύγουμε να λέμε: «δεν ξέρω», όταν δεν ξέρουμε. Όταν διατηρούμε τη στάση του παντογνώστη. Όταν δεν αποδίδουμε τα εύσημα στην πραγματική πηγή της γνώσης - και μας ανακαλύπτουν. Όταν έχουμε ελλείψεις σε βασικές γνώσεις σχετικά με τους τομείς του άμεσου ενδιαφέροντός μας (σε σημείο που να μην είμαστε σε θέση να θέσουμε έξυπνες ερωτήσεις).
2. Η δύναμη της έκφρασης
Η δύναμη έκφρασης είναι, κατ΄ ουσίαν, η ευγλωττία – η ικανότητα να μεταδίδουμε ισχυρά και εύληπτα μηνύματα μέσω του γραπτού και προφορικού μας λόγου. Στην πιο δυναμική της μορφή, η δύναμη της ευγλωττίας μπορεί να αυξήσει την επιρροή ενός ηγέτη περισσότερο από κάθε άλλη πηγή ισχύος.
Πώς η δύναμη της έκφρασης μπορεί να απολεσθεί: Όταν μιλάμε πολύ (και ακούμε λίγο). Όταν έχουμε λεκτικά τικ («εεεεε», για παράδειγμα). Όταν είμαστε επιφυλακτικοί και ως εκ τούτου προτιμούμε να απέχουμε από τη συμμετοχή και τη συνεισφορά.
3. Η δύναμη της έλξης
Η δύναμη της έλξης αντικατοπτρίζει την ικανότητά να προσελκύουμε άλλους ανθρώπους, να τους κάνουμε να μας συμπαθούν και να μας προτιμούν από άλλους. Η έλξη μπορεί να είναι σωματική, αλλά μπορεί επίσης να πηγάζει από τη ζεστασιά, τη σοφία, τις κοινές εμπειρίες ή τις κοινές αξίες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι μία από τις πιο ισχυρές πηγές δύναμης, καθώς εδώ μία υψηλή βαθμολογία μπορεί να υπερτριπλασιάσει τη δύναμη, την επιρροή και τη συνολική αποτελεσματικότητα ενός ηγέτη.
Πώς η δύναμη της έλξης μπορεί να απολεσθεί: Όταν είμαστε αποστασιοποιημένοι, αλαζόνες ή εγωκεντρικοί. Όταν επίσης είμαστε απεριποίητοι (ή, ακόμη χειρότερα, δεν έχουμε καλή σχέση με την υγιεινή). Όταν είμαστε κακοντυμένοι ή παραστολισμένοι. Όταν κάνουμε παλιομοδίτικα αστεία ή γελάμε εις βάρος των άλλων. Όταν παραβιάζουμε τον προσωπικό χώρο ή την ιδιωτική ζωή των άλλων.
4. Η δύναμη της φήμης
Η δύναμη της φήμης κάποιου πηγάζει από το πώς αυτός γίνεται αντιληπτός από τις διάφορες κοινότητες των οποίων είναι μέλος, π.χ. την εταιρεία του ή την κοινωνία στο σύνολό της. Πρέπει να την προστατεύουμε με πάθος. Η δύναμη της φήμης είναι υπεύθυνη για το φαινόμενο «φωτοστέφανο». Ενισχύει όλες τις άλλες δυνάμεις ενός ηγέτη.
Πώς η δύναμη της φήμης μπορεί να απολεσθεί: Όταν αγνοούμε, παραβλέπουμε ή παρερμηνεύουμε τις προσδοκίες συμπεριφοράς ή τις κοινωνικές νόρμες σε μία ή πολλές κοινότητες στις οποίες συμμετέχουμε. Όταν διαπράξουμε κάτι μεμπτό αλλά αρνηθούμε να αναλάβουμε την ευθύνη για αυτό. Όταν δεν σκεφτόμαστε τις συνέπειες τον επιλογών, των αποφάσεων και των πράξεών μας.
5. Η δύναμη της θέλησης
Η δύναμη της θέλησης σας είναι μία νοητή πηγή δύναμης, η επιθυμία να είναι κανείς ισχυρός σε συνδυασμό με το θάρρος να αναλαμβάνει δράση. Ο Walt Whitman την χαρακτήριζε «προσωπική δύναμη» -η θέληση να κάνεις κάτι που οι άλλοι απλώς ονειρεύονται ή μιλούν γι΄ αυτό. Πρόκειται ουσιαστικά για το μαγικό ελιξίριο που διαφοροποιεί τους πιο ισχυρούς ηγέτες του κόσμου.
Πώς η δύναμη της θέλησης μπορεί να απολεσθεί; Όταν οι ηγέτες φοβούνται να κάνουν το επόμενο βήμα. Ο φόβος της αποτυχίας είναι σημαντικός σφετεριστής της δύναμης της θέλησης. Πολλοί άνθρωποι επιθυμούν έντονα κάτι, αλλά αποφασίζουν να μην το κυνηγήσουν γιατί ένας άλλος διεκδικητής εμφανίζεται μεγαλύτερος και ισχυρότερος. Άλλοι δεν γεύονται γρήγορα την επιτυχία και εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ φέρεται ότι συγκέντρωσε περισσότερες από 200 αρνητικές απαντήσεις πριν πουλήσει την πρώτη ιστορία του. Ο μύθος λέει ότι έκανε τα έγγραφα όπου τον απέρριπταν ταπετσαρία στον τοίχο του μπάνιου του. Αλλά είχε τη δύναμη της θέλησης να συνεχίσει. Πολλοί άνθρωποι όμως δεν έχουν τη δική του αντοχή. Η θέληση τους θρυμματίζεται απουσία της επιβεβαίωσης. Είναι η δύναμη της «αποστράγγισης».
Ο Terry R. Bacon, PhD, είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων για την ηγεσία, τη διαχείριση και την προσωπική επιτυχία. ΤονέοςτουβιβλίοέχειτίτλοThe Elements of Power: Lessons on Leadership and Influence (Amacom, 2011).
