Του Ben Steverman
Όσοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό έχουν την ατυχία να ζουν σε ενδιαφέροντες καιρούς: ήδη οι δύο πρώτοι μήνες του 2011 σημαδεύτηκαν από ένα σεισμό στη Νέα Ζηλανδία, πλημμύρες και κατολισθήσεις στη Βραζιλία και ταραχές στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Οι τρομακτικοί τίτλοι των ειδήσεων αλλά και οι φόβοι για ασθένειες συχνά ωθούν όσους πρόκειται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό να αγοράσουν ασφαλιστήρια συμβόλαια ταξιδιωτικής ασφάλισης, λέει ο Chris Harvey, γενικός διευθυντής του Squaremouth.com, ενός website που ειδικεύεται στη σύγκριση και την αγορά ταξιδιωτικών ασφαλιστηρίων. Το πρόβλημα είναι ότι τα περισσότερα ασφαλιστήρια εξαιρούν ρητά τις «κοινωνικές αναταραχές» και τις «φυσικές καταστροφές» από τις καλύψεις τους για την ακύρωση ή τη διακοπή ενός ταξιδιού. Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, οι εξαιρέσεις αυτές υποβαθμίζουν την αξία της ταξιδιωτικής ασφάλισης. Τα ασφαλιστήρια «έχουν πολύ περιοριστικούς όρους», λέει ο Brett Snyder, πρόεδρος της Cranky Concierge, μιας υπηρεσίας ταξιδιωτικής υποστήριξης. «Για τη συντριπτική πλειονότητα των ασφαλιζόμενων είναι χαμένα χρήματα».
Αν και σύμφωνα με τα ασφαλιστήρια συμβόλαια δεν γίνεται επιστροφή χρημάτων για ένα επικείμενο ταξίδι στην Αίγυπτο, οι ασφαλιστικοί πράκτορες δηλώνουν ότι βοήθησαν τους πελάτες τους να επαναπατριστούν όταν ξεκίνησαν τα επεισόδια. Η ασφαλιστική εταιρεία Travel Guard, παραδείγματος χάρη, βοήθησε τους τουρίστες που επισκέπτονταν την Αίγυπτο να πάνε στο αεροδρόμιο και να διαπραγματευτούν με τις αεροπορικές εταιρείες για την αναχώρησή τους, ενώ παράλληλα αναμετέδιδε μηνύματα στις οικογένειές τους που τους περίμεναν να επιστρέψουν, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της εταιρείας Carol Mueller. Τα περισσότερα ασφαλιστήρια καλύπτουν επίσης το κόστος που προκύπτει από την καθυστέρηση αναχώρησης, όπως είναι τα έξοδα καταλύματος και διατροφής των πελατών τους όταν αυτοί βρίσκονται καθηλωμένοι σε ένα μέρος, ενώ παρέχουν και αποζημιώσεις για την ακύρωση ενός ταξιδιού εάν το ξενοδοχείο δεν είναι πλέον κατοικήσιμο. Σύμφωνα με τον Harvey του Squaremouth, το εύρος κάλυψης των ασφαλιστηρίων αλλάζει. Πριν από το 2001, σημειώνει, η τρομοκρατία εξαιρούταν ρητά. Πλέον τα περισσότερα ασφαλιστήρια παρέχουν αποζημιώσεις για ταξίδια σε μέρη που επλήγησαν από τρομοκρατικές ενέργειες, εφόσον αυτές σημειώθηκαν έως 30 ημέρες πριν από το ταξίδι. Στο ακριβότερο πακέτο της η Travel Insured International προσφέρει «κάλυψη επείγουσας εκκένωσης», λέει η Judy Sutton, διευθύντρια διαχείρισης προϊόντων της εταιρείας. Η ασφάλιση αυτή καλύπτει το κόστος της επείγουσας εκκένωσης κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού –και όχι την ακύρωσή του ή το πλήρες κόστος της διακοπής του. «Θα σας φέρει πίσω στην ασφάλεια», λέει η Sutton, «αλλά δεν θα σας αποζημιώσει για τις διακοπές που χάσατε».
Προσοχή στα «ψιλά γράμματα»
Σύμφωνα με τον Harvey, η παραπάνω κάλυψη εκκένωσης δεν θα ανέβαζε πολύ το κόστος της ασφάλισης. Η ακριβότερη παροχή είναι η κάλυψη ακύρωσης, η οποία αποζημιώνει τον ασφαλιζόμενο για το κόστος των διακοπών του. Ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο μπορεί να είναι σημαντικά φθηνότερο εάν αντί για κάλυψη ακύρωσης περιλαμβάνει μόνο υπηρεσίες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, όπως είναι η ιατρική φροντίδα και η εκκένωση, η 24ωρη τηλεφωνική υποστήριξη, καθώς και η αποζημίωση για καθυστερήσεις και απώλεια αποσκευών. Σύμφωνα με το Squaremouth, η πλήρης κάλυψη για ένα ταξίδι αξίας 5.000 δολαρίων δύο εξηντάχρονων θα κόστιζε από 200 έως 300 δολάρια, ενώ το ίδιο ταξίδι χωρίς κάλυψη ακύρωσης θα κόστιζε μεταξύ 45 και 70 δολαρίων. Οι περισσότεροι Αμερικανοί πελάτες επιλέγουν την ακριβότερη κάλυψη ακύρωσης, λέει ο Harvey. Το κόστος της μέσης ταξιδιωτικής ασφάλισης που αγοράζεται στο Squaremouth διαμορφώνεται στα 230 δολάρια.
Όπως συμβαίνει στα περισσότερα ασφαλιστήρια συμβόλαια, «ο διάβολος κρύβεται στα ψιλά γράμματα», αναφέρει χαρακτηριστικά η Amy Bach, γενική διευθύντρια της United Policyholders, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που παρακολουθεί τον ασφαλιστικό κλάδο. Παραδείγματος χάρη, τα ασφαλιστήρια μπορεί να θέτουν όρια κάλυψης σε περίπτωση καθυστερήσεων, είτε ως προς το ύψος της αποζημίωσης είτε ως προς τη διάρκεια της καθυστέρησης που θεμελιώνει δικαίωμα αποζημίωσης. Ανώτατα όρια κάλυψης ισχύουν και για την απώλεια αποσκευών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν χάσετε μια κάμερα αξίας 3.000 δολαρίων μπορεί να πάρετε πίσω 800 δολάρια.
Σε μερικές περιπτώσεις ακόμη και τα ψιλά γράμματα των ασφαλιστηρίων δεν δίνουν όλες τις απαντήσεις. Παραδείγματος χάρη, η ηφαιστειακή τέφρα που κάλυψε την Ευρώπη την άνοιξη του 2010 διατάραξε τις αεροπορικές πτήσεις επηρεάζοντας εκατομμύρια επιβάτες. Κάποιοι ασφαλιστές ερμήνευσαν το συμβάν ως καιρικό φαινόμενο, το οποίο απαιτεί υψηλότερα όρια κάλυψης, ενώ άλλοι το θεώρησαν φυσική καταστροφή. Είναι σχεδόν αδύνατο να προβλέψουμε πώς θα αντιδράσουν οι ασφαλιστικές εταιρείες σε τέτοια μοναδικά φαινόμενα, λέει ο Harvey.
Εάν ο μεταφορέας σας χρεοκοπήσει
Το συμπέρασμα είναι ότι τα περισσότερα πακέτα ταξιδιωτικής ασφάλισης έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν κάλυψη σε περίπτωση κοινών προβλημάτων, όπως είναι μια ασθένεια ή ένας τραυματισμός. Εάν είστε διατεθειμένοι να ξοδέψετε μερικές χιλιάδες δολάρια για τις διακοπές σας, είναι λογικό να δώσετε μερικές εκατοντάδες δολάρια επιπλέον για να πάρετε πίσω τα χρήματά σας, σε περίπτωση που εσείς ή ένα μέλος της οικογένειάς σας αρρωστήσει, λέει η Jill Rosenberg, υπεύθυνη επαγγελματικών και ομαδικών ταξιδιών για την AAA New York. Τα ασφαλιστήρια παρέχουν επίσης προστασία σε περίπτωση που η εταιρεία του κρουαζιερόπλοιου ή ο αερομεταφορέας σας χρεοκοπήσει. Αυτός είναι ένας λόγος που οι ειδικοί συνιστούν να μην αγοράζετε ποτέ ασφαλιστικά πακέτα απευθείας από τον ταξιδιωτικό σας μεταφορέα.
Ένας τρόπος να παρακάμψετε σχεδόν όλους τους περιορισμούς της ταξιδιωτικής ασφάλισης είναι το ασφαλιστήριο «ακύρωσης για οποιονδήποτε λόγο». Τα περισσότερα ασφαλιστικά προγράμματα κοστίζουν 5% έως 7% της συνολικής αξίας του ταξιδιού, εκτιμά η Carol Mueller της Travel Guard, ενώ ένα ασφαλιστήριο που επιτρέπει την επιστροφή των χρημάτων σε περίπτωση ακύρωσης του ταξιδιού για οποιονδήποτε λόγο κοστίζει περίπου 40% περισσότερο. Υπάρχουν βέβαια περιορισμοί: συνήθως αυτά τα ασφαλιστήρια διατίθενται για μικρό χρονικό διάστημα μετά την κράτηση, ενώ συχνά προσφέρουν αποζημίωση ύψους 75-80% του κόστους του ταξιδιού.
Όσοι πρόκειται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό μπορεί να στρέψουν όλη τους την προσοχή στις ειδήσεις που μαθαίνουν για τη χώρα του προορισμού τους και να παραβλέψουν πιο συνηθισμένους κινδύνους, όπως είναι η ανάγκη εκκένωσης για ιατρικούς λόγους, σε περίπτωση σοβαρής ασθένειας ή ατυχήματος. Η Mueller τοποθετεί το κόστος μιας εκκένωσης λόγω ιατρικής ανάγκης στα 20.000 με 50.000 δολάρια. Η International SOS, εταιρεία που παρέχει υποστήριξη σε ταξιδιώτες του εξωτερικού σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, έχει βοηθήσει περισσότερα από 2.000 άτομα που εγκλωβίστηκαν στη δίνη των αναταραχών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Εν αντιθέσει, καθ’ όλη τη διάρκεια του 2010 η εταιρεία ανέλαβε 19.298 εκκενώσεις για ιατρικούς λόγους και παρείχε ιατρικές υπηρεσίες σε 520.699 ταξιδιώτες.
Με άλλα λόγια, οι διακοπές σας είναι πολύ πιο πιθανό να καταστραφούν από έναν σπασμένο αστράγαλο ή μια καρδιακή προσβολή παρά από μια κοινωνική εξέγερση ή ένα σεισμό.
Ο Steverman είναι δημοσιογράφος για το Finance channel του Businessweek.com.
