Του Scott Shane
Πρόσφατα η Βουλή των Αντιπροσώπων και η Γερουσία πέρασαν δύο ξεχωριστά νομοσχέδια για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ευρεσιτεχνιών. Αν και τα δύο νομοσχέδια είναι παραπλήσια, τα διακρίνει μια σημαντική διαφορά: η Γερουσία, σε αντίθεση με τη Βουλή, επιτρέπει στο Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Εμπορικών Σημάτων των ΗΠΑ (USPTO) να διατηρεί το σύνολο των αμοιβών που λαμβάνει για την επεξεργασία των αιτήσεων ευρεσιτεχνιών.
Η διαφορά αυτή είναι κρίσιμης σημασίας. Τόσο οι υπέρμαχοι όσο και οι επικριτές της μεταρρύθμισης συμφωνούν ότι για να βελτιωθεί το σύστημα των ευρεσιτεχνιών, το USPTO πρέπει να έχει αρκετούς πόρους ώστε να κάνει σωστά τη δουλειά του. Το νομοσχέδιο της Γερουσίας εγγυάται την οικονομική επάρκεια του USPTO, αφού του επιτρέπει να κρατά όλες τις αμοιβές που λαμβάνει. Από την άλλη πλευρά, το νομοσχέδιο της Βουλής δεν εξασφαλίζει οικονομικά το Γραφείο Ευρεσιτεχνιών, καθώς του αποδίδει ένα μέρος μόνο των εσόδων του, ενώ τα υπόλοιπα τοποθετούνται σε ένα δεσμευμένο λογαριασμό. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Γερουσιαστής Tom Coburn, το Κογκρέσο δεν έχει καλό ιστορικό στη διακράτηση κεφαλαίων σε δεσμευμένους λογαριασμούς υπέρ των δημόσιων υπηρεσιών.
Σε αντίθεση με τις περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες, το USPTO δεν λαμβάνει χρηματοδότηση από το Κογκρέσο. Όλα του τα έσοδα προέρχονται από αμοιβές χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας ή κατοχύρωσης εμπορικών σημάτων. Μέχρι στιγμής το Κογκρέσο δεν επιτρέπει στο Γραφείο Ευρεσιτεχνιών να κρατήσει το σύνολο των αμοιβών αυτών: σύμφωνα με το USPTO, τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν «μεταγγιστεί» πάνω από $800 εκ., ενώ μόνο για φέτος το αντίστοιχο ποσό μπορεί να φτάσει στα $85 εκ., όπως δείχνουν τα στοιχεία της Ένωσης Κατόχων Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας.
Τα μειονεκτήματα της εκτροπής των εσόδων
Η εκτροπή των εσόδων του USPTO προς άλλους δημόσιους φορείς έχει καταστροφικές επιπτώσεις για το σύστημα των ευρεσιτεχνιών και υπονομεύει την εθνική ανταγωνιστικότητα. Από το 2000 έως το 2010, ο ετήσιος αριθμός των αιτήσεων διπλώματος ευρεσιτεχνίας αυξήθηκε κατά 65%, από 315.015 σε 520.277. Προκειμένου να αντεπεξέλθει στην αυξημένη ζήτηση, το USPTO χρειάζεται περισσότερους εξεταστές διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Στερώντας του ένα μέρος των εσόδων από τις αμοιβές για τα διπλώματα, το Κογκρέσο δεν του δίνει τη δυνατότητα να προσλάβει αρκετούς εξεταστές, ούτως ώστε να αξιολογούνται έγκαιρα οι αιτήσεις των διπλωμάτων. Ως εκ τούτου, για την εξέταση μιας αίτησης σήμερα απαιτούνται σχεδόν τρία χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες τεχνολογίας αιχμής πρέπει να λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις χωρίς να γνωρίζουν για χρόνια εάν η πνευματική τους ιδιοκτησία θα είναι προστατευμένη. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν το γεγονός ότι εξαιτίας της εν λόγω αβεβαιότητας ορισμένοι διστάζουν να επενδύσουν σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες.
Η δέσμευση εσόδων που προέρχονται από τις αμοιβές των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας αποτελεί κοντόφθαλμη πολιτική. Οι εταιρείες λαμβάνουν διπλώματα ευρεσιτεχνίας για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Οι πιο ανταγωνιστικές εταιρείες αποκομίζουν περισσότερα κέρδη, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να φορολογηθούν από την κυβέρνηση ώστε να καλυφθούν οι δαπάνες άλλων δημόσιων υπηρεσιών. Όμως τα φορολογικά αυτά έσοδα χάνονται, αφού το USPTO δεν έχει τους απαιτούμενους πόρους για επεξεργαστεί σε εύλογο χρονικό διάστημα τις αιτήσεις και να χορηγήσει τα διπλώματα. Μάλιστα τα παραπάνω χαμένα φορολογικά έσοδα μπορεί ακόμη και να υπερβαίνουν τους πόρους που έχει στερήσει το Κογκρέσο από το Γραφείο Ευρεσιτεχνιών. Αυτό κατά τη γνώμη μου αποτελεί εξορισμού κοντόφθαλμη διαχείριση των κρατικών πόρων.
Εκτός αυτού, η εκτροπή των εσόδων από τις αμοιβές των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας είναι άδικη. Όπως είπε ο Coburn, οι εφευρέτες καταβάλλουν αμοιβή στο USPTO για να εξεταστεί η αίτησή τους και όχι για να στηρίξουν άλλα κυβερνητικά προγράμματα. «Όταν ένας Αμερικανός δίνει μια αμοιβή, πρέπει να παίρνει αυτό για το οποίο πλήρωσε», δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής από την Oklahoma. Εάν το Κογκρέσο πράγματι πιστεύει ότι οι εφευρέτες οφείλουν να στηρίζουν οικονομικά άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες, τότε πρέπει να φορολογεί τους εφευρέτες και όχι να αντλεί χρήματα από το USPTO.
Ο… εθισμός του Κογκρέσου
Πολλά μέλη του Κογκρέσου έχουν συνειδητοποιήσει εδώ και χρόνια ότι, διοχετεύοντας τις αμοιβές των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στο γενικό ταμείο του κράτους, υπονομεύουν τόσο το USPTO όσο και την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Όμως, όπως ο ναρκομανής που γνωρίζει ότι πρέπει να σταματήσει αυτό που κάνει και δεν μπορεί, έτσι και το Κογκρέσο μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να βάλει ένα τέλος στην επιζήμια αυτή πολιτική.
Ποιοι είναι λοιπόν αυτοί που διαφωνούν με την επίμαχη αλλαγή της νομοθεσίας; Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν δύο Ρεπουμπλικάνοι του Κογκρέσου, ο Hal Rogers του Kentucky και ο Paul Ryan του Wisconsin, οι οποίοι θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα διόγκωνε το έλλειμμα.
Ωστόσο, οι αμοιβές από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας αντιστοιχούν σε ένα τόσο μικρό μέρος του γενικού ταμείου, που η διακοπή της εκτροπής τους δεν θα είχε αισθητό αντίκτυπο στο έλλειμμα. Όσο το Κογκρέσο επιδιώκει να «παντρέψει» τα νομοσχέδια της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, υπάρχουν ακόμη περιθώρια. Εάν η Βουλή υιοθετήσει τη λύση της Γερουσίας τότε η εκτροπή των αμοιβών θα καταργηθεί. Εάν όμως συμβεί το αντίθετο, δεν είμαι και τόσο αισιόδοξος ότι το USPTO θα καταφέρει να βρει τους απαιτούμενος πόρους για να λειτουργήσει αποτελεσματικά.
Η κατάργηση της εκτροπής των εσόδων του Γραφείου Ευρεσιτεχνιών προς άλλους φορείς χαίρει ευρείας υποστήριξης τόσο από τους υπέρμαχους όσο και από τους επικριτές των νομοσχεδίων. Εάν το Κογκρέσο δεν καταφέρει να περάσει αυτό το μέτρο, τότε πώς θα τα βγάλει πέρα με άλλα, πιο δύσκολα νομοσχέδια που είναι απαραίτητα προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των μικρών επιχειρήσεων;
Ο Scott Shane είναι καθηγητής Επιχειρηματικών Σπουδών της Έδρας A. Malachi Mixon III στο ΠανεπιστήμιοCase Western Reserve.
