Του Scott Shane
Οι ομοσπονδιακοί παράγοντες χάραξης πολιτικής στις ΗΠΑ πρέπει να παραδεχτούν ότι μας έχουν βάλει σε μπελάδες σχετικά με το ζήτημα της απασχόλησης. Όταν η οικονομία δέχτηκε το πλήγμα του 2008, εκείνοι εστίασαν -καλώς ή κακώς- σε ό,τι συνέβαινε στη χρηματιστηριακή αγορά της Wall Street, και όχι στην κεντρική αγορά της Main Street. Έσωσαν τις μεγάλες τράπεζες και στήριξαν τις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες αλλά άφησαν τους μικρούς επιχειρηματίες να φροντίσουν μόνοι τους τον εαυτό τους. Τώρα πρέπει να πάρουν ένα μάθημα για την επόμενη ύφεση.
Ίσως ήταν πολύ απασχολημένοι με την κατάσβεση πυρκαγιών για να ανησυχήσουν
για τις μικρές επιχειρήσεις. Ίσως δεν ενδιαφέρονταν αρκετά για τους επιχειρηματίες που βρίσκονταν σε ανάγκη και δεν είχαν τη δυνατότητα να καλοπιάνουν τους πολιτικούς, όπως κάνουν οι επιχειρηματικοί γίγαντες. Ή ίσως πίστευαν αφελώς στα μοντέλα που έδειχναν ότι οι περισσότερες εταιρείες θα επιβίωναν της κρίσης, καταργώντας πολλές θέσεις εργασίας στη διάρκεια της ύφεσης και επανεφέροντάς τες όταν θα επανέκαμπτε η οικονομία.
Οποιοιδήποτε κι αν ήταν οι λόγοι, οι κυβερνώντες μας έρχονται τώρα αντιμέτωποι με ένα σκληρό δίλημμα σχετικά με την απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα. Μπορεί να επιλέξουν να υπομείνουν μία περίοδο εντονότατης ανεργίας καθώς οι επιβιώσασες μικρές επιχειρήσεις και οι νέοι επιχειρηματίες θα αρχίζουν σιγά σιγά να δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης, αν και με βραδύτερο ρυθμό από ό, τι αν οι υφιστάμενες τότε μικρές επιχειρήσεις είχαν λάβει τη στήριξη που χρειάζονταν ώστε να υπομείνουν την ύφεση. Εναλλακτικά, μπορεί να επινοήσουν πολιτικές στρατηγικές, όπως η μείωση του φόρου μισθοδοσίας, που έχουν σχεδιαστεί για να ενθαρρύνουν τους εργοδότες να προσθέσουν θέσεις εργασίας με πιο γοργούς ρυθμούς από τους κανονικούς, αλλά μην γνωρίζοντας την σωστή συνταγή για αυτές τις πολιτικές.
Οι αλυσιδωτές αποτυχίες των μικρών επιχειρήσεων
Ανησυχώ για τις υποθέσεις που κάνει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σχετικά με τη δημιουργία θέσεων εργασίας από τις επιχειρήσεις. Οι κυβερνώντες δεν αντιλαμβάνονται ότι αύξηση της απασχόλησης στις μικρές επιχειρήσεις έχει καθυστερήσει να έρθει γιατί πολλοί μικρομεσαίοι εργοδότες έκλεισαν κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Αλλά τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα από το Small Business Administration (SBA) δείχνουν ότι ένας πολύ μεγαλύτερος αριθμός μικρών επιχειρήσεων κατέρευσε κατά τη Μεγάλη Ύφεση από ό, τι υπό κανονικές συνθήκες. Τόσο μεγάλος, μάλιστα, που η βάση των εργοδοτών θα αγωνιστείσκληρά για να δημιουργήσει τις θέσεις εργασίας που χρειαζόμαστε καθώς οι νέες επιχειρήσεις κάνουν τα πρώτα τους βήματα και οι υφιστάμενες επιχειρήσεις αρχίσουν να κάνουν πάλι προσλήψεις.
Η ουσία του προβλήματος είναι ότι οι πολιτικοί μας φαίνεται να πιστεύουν ότι οι εργοδότες όλων των μεγεθών ανταποκρίνονται με παρόμοιο τρόπο στην ύφεση και στην ανάπτυξη, απολύοντας εργαζομένους όταν η οικονομία παραπαίει και προσλαμβάνοντάς τους, όταν επιστρέφουν οι καλές εποχές. Ενώ αυτό χαρακτηρίζει τις μεγάλες εταιρείες, έχει πολύ μικρότερη εφαρμογή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε σκληρές περιόδους ύφεσης. Η Μεγάλη Ύφεση ήταν προφανώς πολύ σοβαρή. Με τα αλυσιδωτά λουκέτα στις επιχειρήσεις να παρουσιάζουν ποσοστά ρεκόρ και τις νέες εταιρείες να παραπαίουν ήδη από το ξεκίνημά τους, καταλήξαμε το 2009 με 146.000 λιγότερους εργοδότες από ό,τι είχαμε το 2007, την πρώτη ετήσια μείωση του αριθμού των εργοδοτών από το 1991.
Όταν χάνονται οι θέσεις εργασίας επειδή οι επιχειρήσεις έχουν αποτύχει, είναι πιο δύσκολο να αντικατασταθούν από ότι όταν οι επιβιώσασες επιχειρήσεις καταργούν τις θέσεις αυτές. Οι νέες επιχειρήσεις τείνουν να απασχολούν λιγότερα άτομα από αυτές που υπήρχαν και πριν από την κρίση. Το SBA έχει υπολογίσει ότι 5,9 άνθρωποι εργάζονταν στη τη μέση επιχείρηση που έκλεισε, σε σύγκριση με 5,2 στη μέση νέα επιχερηση, που είχε ανοίξει το 2007, τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Υποθέτοντας ότι οι αριθμοί του 2008 και του 2009 ανά επιχείρηση είναι παρόμοιοι με εκείνους του 2007, η αντικατάσταση των 7,8 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας που χάνονται από τους 1,3 εκατομμύρια εργοδότες που έκλεισαν την εταιρεία τους κατά τη διάρκεια της ύφεσης, θα απαιτούσε τη δημιουργία 1,5 εκατ. νέων επιχειρήσεων που απασχολούν προσωπικό.
Οι μικρές νέες επιχειρήσεις δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν το ρυθμό
Ενώ οι επιχειρηματίες άνοιγαν 1,2 εκατ. επιχειρήσεις που απασχολούσαν υπαλλήλους το 2008 και το 2009, ο αριθμός αυτός ήταν πολύ μέτριος σε σχέση με αυτό χρειαζόμασταν. Τα στοιχεία του SBA δείχνουν ότι δημιουργήσαμε μόνο 553.000 νέες επιχειρήσεις με εργαζομένους το 2009-108,000 λιγότερες από αυτές που έκλεισαν. Ακόμη κι αν επιστρέψουμε στο μέσο όρο, σύμφωνα με τον οποίο 41.000 περισσότερες επιχειρήσειςδημιουργούνται κάθε χρόνο παρά κλείνουν στη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, θα χρειαστούν 3,5 χρόνια για να αντισταθμιστεί η πτώση κατά 146.000 επιχειρήσεις το 2008 και 2009.
Οι άνθρωποι των κέντρων αποφάσεων πρέπει να συνειδητοποιήσουν πόσο δύσκολο είναι να θέσουν τις μικρές επιχειρήσεις σε διαδικασία δημιουργίας θέσεων εργασίας όταν δεν έχουν τη συνταγή για να φτάσουν εκεί. Σε επόμενη μεγάλη ύφεση, θα πρέπει να έχουν κατά νου πόσο εξαιρετικά αργή είναι η διαδικασία επαναφοράς των θέσεων εργασίας που χάθηκαν κατά την κρίση. Θα πρέπει να παρέμβουν για να αποτρέψουν το κλείσιμο τόσων πολλών μιρκών επιχειρήσεων και την συνεπακόλουθη κατάργηση των θέσεων εργασίας.
Η παρέμβαση της κυβέρνησης για να αποτραπεί το κλείσιμο των βιώσιμων επιχειρήσεων δεν πρέπει να εξαρτάται από το μέγεθος των επιχειρήσεων, όπως φαίνεται ότι συνέβη στην πρόσφατη κρίση. Ακριβώς όπως οι μεγάλες επιχειρήσεις λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη για την επιβίωσή τους, το ίδιο θα πρέπει να γίνεται και με τις μικρές επιχειρήσεις. Αντί να σκέπτονται ότι μερικές επιχειρήσεις είναι πολύ μεγάλες για να αποτύχουν, οι διοικούντες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι και οι μικρές εταιρείες είναι πάρα πολλές για να αποτύχουν.
Ο Scott Shane είναι καθηγητής Επιχειρηματικών Σπουδών στο Παμεπιστήμιο Case Western Reserve.
