Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012

Δέκα αναπάντητα ερωτήματα για τη σωτηρία της Ελλάδας



Μπορεί η ελληνική Βουλή να υπερψήφισε το Μνημόνιο 2, η τρύπα των 325 εκατομμυρίων ευρώ να έκλεισε και οι Παπανδρέου και Σαμαράς να έστειλαν έγγραφες δεσμεύσεις στις Βρυξέλλες, ωστόσο η συζήτηση για το αν το ενδεχόμενο μιας άτακτης χρεοκοπίας έχει αποφευχθεί οριστικά, συνεχίζεται.
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό thin tank "Open Europe", υπάρχουν δέκα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με το αν η Ελλάδα θα είναι θωρακισμένη ενόψει της 20ης Μαρτίου, οπότε και λήγουν ομόλογα που πρέπει να πληρωθούν.
Όπως αναφέρεται στην ανάρτηση, υπάρχουν μια σειρά ανοικτά ζητήματα που θα μπορούσαν να συνοψιστούν στο εξής ερώτημα: Θα θελήσει η Γερμανία και άλλα ισχυρά κράτη να προσφέρουν πολιτική κάλυψη στην Ελλάδα, ώστε να προχωρήσει ομαλά η νέα δανειακή σύμβαση;
Το Open Europe, υποστηρίζει ότι πολλά προβλήματα σχετικά με το σχέδιο σωτηρίας έχουν υποτιμηθεί.
Τα σημαντικότερα από αυτά είναι τα τεράστια ποσά που θα χρειαστούν για να επιτευχθεί η συμφωνία για το PSI, το γεγονός ότι τα κοινοβούλια της Γερμανίας και της Φινλανδίας θα πρέπει να εγκρίνουν την όποια συμφωνία, η αμφισβήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους παρά την βοήθεια, αλλά και οι κοινωνικές αντιδράσεις στην Ελλάδα, της οποίας οι πολίτες έχουν φτάσει στα όριά τους.
Το συμπέρασμα είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος η Ελλάδα να καταφέρει να εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει υπό την πίεση της ΕΕ και του ΔΝΤ.
Οι περικοπές και οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνται είναι οι πιο σκληρές που έχουν επιβληθεί ποτέ σε κράτος τις τελευταίες δεκαετίες και μένει μόνο να δούμε πότε η ευρωζώνη θα συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να προωθεί μη ρεαλιστικές λύσεις, ως εγγύηση για τα χρήματα που δίνει στην Ελλάδα.
Δέκα ερωτήσεις ζητούν απάντηση

1) Θα αντέξουν οι μετριοπαθείς πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα;
Αν και η τρόικα κατάφερε να επιτύχει να αποσταλούν γραπτές δεσμεύσεις από τον Γιώργο Παπανδρέου και των Αντώνη Σαμαρά, υπάρχουν ακόμα αμφιβολίες σχετικά με το αν η Ελλάδα θα τηρήσει τις υποσχέσεις της και μετά τις εκλογές του Απριλίου.
Πρώτον, ο Α. Σαμαράς έχει εδώ και καιρό εκφράσει τη διαφωνία του για την πολιτική λιτότητας που ακολουθείται και στην επιστολή του αναφέρει ότι θα προσπαθήσει στο μέλλον ώστε να γίνουν αλλαγές στο πρόγραμμα, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να προσπαθήσει να επαναδιαπραγματευτεί το σχέδιο μετά τις εκλογές.
Δεύτερον, δεν είναι βέβαιο ότι η ΕΕ, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ διαπραγματεύονται με τους... σωστούς ανθρώπους στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η Αριστερά στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή συγκεντρώνουν μαζί (αν και μια συνεργασία ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ δεν είναι πιθανή) 42,5%, με τη ΝΔ μαζί με το ΠΑΣΟΚ να έχουν 39%.
Έτσι, ακόμα και αν το ΠΑΣΟΚ με τη Νέα Δημοκρατία συνεργαστούν μετεκλογικά, είναι πιθανό να μην μπορούν να συνεχίσουν το οικονομικό πρόγραμμα. Σύμφωνα με το Open Europe, όλο και περισσότεροι Έλληνες ψηφοφόροι, βλέπουν τα δύο κόμματα εξουσίας περισσότερο ως εκτελεστές των εντολών των δανειστών της Ελλάδας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες εκπλήξεις στις κάλπες.
Πιθανή λύση: Δεν υπάρχει. Τα υπόλοιπα κόμματα, ποτέ δεν θα συμφωνήσουν να δώσουν γραπτές δεσμεύσεις για πολιτικές λιτότητας, ενώ ακόμα και αν η Νέα Δημοκρατία καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, ο Αντώνης Σαμαράς είναι πιθανό να προσπαθήσει να προχωρήσει σε επαναδιαπραγμάτευση.
2) Είναι αξιόπιστη η ελληνική κυβέρνηση; Μπορεί η Ελλάδα να καλύψει το κενό των 325 εκατ. ευρώ για αυτή τη χρονιά;
Η αύξηση της εκλογικής δύναμης της Αριστεράς βασίζεται στο γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία έχει φτάσει στα όριά της. Επομένως, οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση για νέες περικοπές δεν είναι εύκολο να τηρηθούν.
Σε αυτό το σημείο, το Open Europe, επικαλείται τις δηλώσεις του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Χρήστου Παπουτσή:
"Η Ελλάδα έχει κάνει όλα όσα έπρεπε και οι πολίτες δεν αντέχουν άλλα μέτρα. Η κυβέρνηση κάνει υπεράνθρωπες προσπάθειες και το πολιτικό και οικονομικό σύστημα στην Ελλάδα έχει φτάσει στα όριά του. Στο εξής, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της".
Αυτή η κατάσταση, είναι απίθανο να αλλάξει και οι αντιδράσεις θα πολλαπλασιαστούν. Το νέο πρόγραμμα προβλέπει 150.000 απολύσεις στο δημόσιο τα επόμενα τρία χρόνια. Όπως αναφέρει το Open Europe, κατ' αναλογία πληθυσμού, αυτό θα ήταν σαν να έκοβε η βρετανική κυβέρνηση στο δημόσιο της Βρετανίας.... 800.000 θέσεις εργασίας!
Οι Έλληνες εργαζόμενοι και τα συνδικάτα δεν πρόκειται να το δεχθούν χωρίς απεργίες και κινητοποιήσεις. Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι φωνές στην ευρωζώνη που απαιτούν στενότερη οικονομική επιτήρηση στην Ελλάδα, κάτι που οξύνει τις αντιδράσεις στο πολιτικό σύστημα και στην κοινωνία.
Το κλίμα που διαμορφώνεται στην Ελλάδα φαίνεται και στη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, ο οποίος επιτέθηκε στον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας ρωτώντας "ποιος είναι αυτός που θα λοιδορεί την πατρίδα μου";
Η "τρύπα" των 325 εκατ. ευρώ, για την οποία η ΕΕ δεν έχει πειστεί ότι θα κλείσει είναι ακόμα ένα σημάδι των δυσκολιών. Αν σκεφτούμε το συνολικό πακέτο, πρόκειται για πολύ μικρό ποσό, ωστόσο το γεγονός ότι γίνεται θέμα, αποδεικνύει ότι η ευρωζώνη και η Γερμανία δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στην Ελλάδα.
Θα υπάρξει λύση; Απίθανο. Το ότι οι Έλληνες δεν αντέχουν άλλη λιτότητα, υπονομεύει και την αξιοπιστία των κυβερνήσεων. Μπορεί μια κυβέρνηση να υπογράφει για νέα σκληρά μέτρα, αλλά η εφαρμογή τους είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα.
3) Πώς η ευρωζώνη θα βρει τα 94 δισεκατομμύρια ευρώ, που θα χρειαστούν για να προχωρήσει η εθελοντική αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους;
Την περασμένη εβδομάδα διέρρευσε έγγραφο σχετικά με το PSI και τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Σύμφωνα με αυτό τα κεφάλαια που θα χρειαστούν για να προχωρήσει το PSI θα προέρχονται από:
*Αποζημίωση-δόλωμα στους κατόχους ομολόγων-30 δισ. ευρώ
*Κεφάλαια για την επαναγορά ομολόγων-35 δισ. ευρώ
*Κεφάλαια για αποπληρωμή τόκων-5,7 δισ. ευρώ
*Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών-23 δισ. ευρώ
*Συνολικά-93,7 δισ. ευρώ (από τα 130 δισ. ευρώ)
Αυτά είναι τα χρήματα που θα χρειαστούν για να πετύχει το PSI και να ολοκληρωθεί η εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων. Πρώτων, αυτό υπογραμμίζει το πόσο λανθασμένος είναι ο ισχυρισμός ότι θα μπορούσε να προχωρήσει το PSI, χωρίς το νέο πακέτο βοήθειας.
Χωρίς το νέο πακέτο, θα υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα από τους κατόχους ομολόγων και τις ελληνικές τράπεζες που θα χρειάζονταν νέες ενέσεις ρευστότητας για να μην καταρρεύσουν.
Πάντως για να φτάσει η βοήθεια στην Ελλάδα και να αρχίσει να ρέει το χρήμα, θα πρέπει να υπάρξει έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών που θα κληθούν να πληρώσουν. Με δεδομένο ότι το PSI πρέπει να αρχίσει την επόμενη εβδομάδα, ώστε να μην χρεοκοπήσει η Ελλάδα στις 20 Μαρτίου, γίνεται κατανοητό το πόσο σημαντικό είναι να εκταμιευθεί εγκαίρως το νέο δάνειο.
Υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα όμως. Από που θα προέλθουν αυτά τα χρήματα. Εδώ θα έχει ρόλο ο μηχανισμός στήριξης EFSF, ο οποίος θα πρέπει σε μια ήδη αποδυναμωμένη αγορά να διοχετεύσει ομόλογα αξίας 90 δισ. ευρώ και μάλιστα ομόλογα υποβαθμισμένα, χωρίς να είναι γνωστό το ύψος του τόκου με το οποίο ο EFSF θα δανειστεί. Όταν οι αγορές αντιληφθούν αυτό το θεμελιώδες μειονέκτημα, είναι πιθανό να υπάρξει νέα αμφισβήτηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα του PSI, κάτι που θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφικό για την Ελλάδα.
Τέλος, με τις προβλέψεις για το ύψος της επαναγοράς ομολόγων (35 δισ. ευρώ), αξίζει να αναρωτηθούμε αν τα 130 δισ. ευρώ θα είναι αρκετά για την Ελλάδα την επόμενη τριετία.
Θα υπάρξει λύση; Πιθανότατα όχι. Πρόκειται για μια πολύπλοκη κατάσταση. Το να πάρουν το "οκ" τα κράτη από τα κοινοβούλια για να δοθούν τα κεφάλαια στην Ελλάδα, μέσα σε δυο εβδομάδες, μοιάζει πέρα από κάθε φαντασία. Είναι όμως εξίσου δύσκολο να καθυστερήσει το PSI. Το πιο πιθανό είναι η ευρωζώνη να προχωρήσει, ελπίζοντας ότι οι ενέσεις ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στο τέλος Φεβρουαρίου, θα είναι αρκετές για να απορροφηθούν οι κραδασμοί και να καθησυχαστούν οι αγορές.
4) Θα συμμετάσχει η ΕΚΤ, στην αναδιάρθρωση; Αν το κάνει θα μπορέσει να καλύψει τα 15 δισ. ευρώ που λείπουν;
Μια συζήτηση που συνεχίζεται εδώ και πολλούς μήνες, είναι ο ρόλος της ΕΚΤ, σχετικά με το "ελληνικό πρόβλημα". Τον τελευταίο καιρό, λόγω του ότι η κρίση συνεχίζεται και εξαπλώνεται, μέλη της ΕΚΤ με δηλώσεις τους αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να αποφασίσει να παραβλέψει το πιθανό κέρδος από ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της (αξίας 15 δισ. ευρώ).
Αυτό θα γίνει χρησιμοποιώντας τα 35 δισ. ευρώ για την επαναγορά ομολόγων, που θα δοθούν μέσω του νέου πακέτου βοήθειας στην Ελλάδα, αν και σύμφωνα με το έγγραφο που προαναφέραμε τα χρήματα αυτά προορίζονται για την αγορά ελληνικών ομολόγων που αυτή τη στιγμή λειτουργούν ως εγγύηση στο ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα.
θα υπάρξει λύση; Πολύ πιθανό. Μοιάζει σχεδόν βέβαιο, ότι η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση σε κάποια επιπλέον κεφάλαια από το ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα, αλλά από το πού θα προέρχονται, μένει να αποφασιστεί. Ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο το αν αυτά τα 15 δισ. ευρώ θα είναι αρκετά, αν λάβουμε υπόψιν μας τις αναλύσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους και το πώς θα εξελιχθεί.
5) Πόσοι κάτοχοι ομολόγων θα δεχθούν τη συμφωνία;
Μια πολύ σημαντική ερώτηση σχετικά με το PSI, είναι το ποσοστό συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα. Αυτό ήταν άγνωστο πριν λίγες εβδομάδες και δεν υπάρχει σαφής απάντηση. Λόγω της σύγχυσης που επικρατεί, αλλά και της μυστικότητας των διαπραγματεύσεων, είναι δύσκολο να γίνει κάποια πρόβλεψη για τη στάση που θα κρατήσουν τελικά, ιδιώτες και μεγάλα Hedge Funds.
Θα υπάρξει λύση: Πιθανό. Η συμμετοχή της ΕΚΤ, του EFSF και η μεγάλη πολιτική πίεση, στο τέλος αναμένεται να πείσει τους ιδιώτες να συμμετάσχουν,  επιτρέποντας την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, ώστε να φτάσει σε ένα επίπεδο που θα θεωρείται "βιώσιμο". Επίσης, η προειδοποίηση της ελληνικής κυβέρνησης ότι θα ενεργοποιήσει τις ρήτρες συλλογικής δράσης, προωθώντας δηλαδή με νόμο αναγκαστικές απώλειες για τους ομολογιούχους, είναι ένα σοβαρό κίνητρο για τους τελευταίους, ώστε να συμβάλλουν στην εθελοντική αναδιάρθρωση.
6) Μπορεί η Ελλάδα να φτάσει στην ανάπτυξη και να πετύχει τους στόχους για το έλλειμμα;
Με το τελευταίο πακέτο λιτότητας (προ Μνημονίου 2) να μην έχει καλά καλά εφαρμοστεί, η χώρα είναι εκτός στόχων. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στις 14 Φεβρουαρίου, το ΑΕΠ της Ελλάδας συρρικνώθηκε κατά 7 % το τελευταίο τρίμηνο του 2011. Αυτό δείχνει ότι ο στόχος να επιστρέψει η Ελλάδα στην ανάπτυξη την επόμενη χρονιά, δεν είναι ρεαλιστικός.
Εν τω μεταξύ, επιπλέον στοιχεία για τον Ιανουάριο του 2012 δείχνουν ότι ο προϋπολογισμός έχει πέσει έξω κατά 1 δισ. ευρώ. Εν συγκρίσει με τον Ιανουάριο του 2011, είχε υπολογιστεί τα έσοδα να αυξηθούν κατά 8,9%, κάτι που φυσικά δεν συνέβη.
Συνδυάζοντας τα παραπάνω, γίνεται φανερό ότι οι πιθανότητες επιτυχίας, του νέου πακέτου βοήθειας μειώνονται δραματικά, κάτι που αναμένεται με τον καιρό να δημιουργήσει αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη, ως προς τη συμμετοχή των κρατών στη στήριξη της Ελλάδας.
Θα υπάρξει λύση; Κατηγορηματικά όχι. Αυτά είναι παραδείγματα, από μια μεγάλη λίστα χαμένων στόχων. Περιμένουμε αυτό να συνεχιστεί και με τα νέα μέτρα λιτότητας. Η πρόβλεψη ότι η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει στην ανάπτυξη σε ένα χρόνο, παρά τις συνεχείς περικοπές είναι απλώς υπεραισιόδοξη.
7) Μέσω του νέου πακέτου στήριξης, μπορεί να γίνει βιώσιμο το χρέος της Ελλάδας;
Βάσει του σχεδίου της τρόικας, το ύψος του χρέους της Ελλάδας το 2020 θα είναι στο 120% του ΑΕΠ-όσο είναι σήμερα της Ιταλίας. Άρα δεν θα είναι βιώσιμο.
Επιπλέον, ακόμα και μετά την αναδιάρθρωση, το χρέος θα είναι στο 150% αυτή τη χρονιά. Η καχυποψία των αγορών δεν θα εξαφανιστεί μετά το "κούρεμα" και οι φήμες για άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας θα συνεχιστούν.
Η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να σέρνεται από το ένα πακέτο στήριξης στο άλλο, με τα ίδια ερωτήματα να τίθενται ξανά και ξανά όταν φτάνει η ώρα της εκταμίευσης κάθε δόσης. Αυτή η περιγραφή δεν ταιριάζει σε μια οικονομία που... λειτουργεί.
Θα υπάρξει λύση; Όχι. Με την παρούσα προσέγγιση του προβλήματος από την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, η Ελλάδα δεν πρόκειται να βγει από τον φαύλο κύκλο.
8) Πότε θα λυθεί το ζήτημα με τις εγγυήσεις που έχει ζητήσει η Φινλανδία;
Αυτή η συμφωνία που υπέγραψε η Ελλάδα, υπήρξε λανθασμένη από την αρχή. Υπεγράφη στο περιθώριο της Συνόδου του Ιουλίου του 2011 και προέβλεπε την παροχή εγγυήσεων από την Ελλάδα στη Φινλανδία, για τη συμμετοχή της τελευταίας στο νέο πακέτο στήριξης. Αυτή η συμφωνία αν και δημιούργησε μεγάλες αντιδράσεις, τελικά πήρε το "πράσινο φως" από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης. Σύμφωνα με το σχέδιο, τέσσερις από τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες, θα έπρεπε να δώσουν εγγυήσεις 880 εκατομμυρίων ευρώ στη Φινλανδία.
Η απίστευτη αυτή συμφωνία δεν οριστικοποιήθηκε, λόγω του ότι δεν είναι σαφές το εύρος της συμμετοχής της Φινλανδίας στο νέο πακέτο, κάτι που δημιούργησε μια κατάσταση που θυμίζει τον σκύλο που κυνηγά την ουρά του.
Η Φινλανδία δεν μπορεί να οριστικοποιήσει τη συμφωνία για τις εγγυήσεις, μέχρι να μάθει πόσα θα συνεισφέρει τελικά. Από την άλλη, το θέμα του νέου πακέτου βοήθειας και του PSI, δεν μπορεί να κλείσει χωρίς τη συγκατάθεση και της Φινλανδίας, που θα πρέπει να συμφωνήσει, πριν οριστικοποιήσει τη συμφωνία για τις εγγυήσεις!
Θα υπάρξει λύση; Πιθανό, αλλά αν σκεφθούμε πόσο καιρό έχουν διαρκέσει οι διαπραγματεύσεις, κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί, ότι εφόσον οι ελληνικές τράπεζες, λάβουν μια μεγάλη οικονομική βοήθεια από την ευρωζώνη, κάποια από τα χρήματα (για τα οποία εγγυώνται τα κράτη-μέλη), θα μπορούσαν εμμέσως να χρηματοδοτήσουν και τη συμφωνία για τις εγγυήσεις προς τη Φινλανδία.
9) Πόσα χρήματα θα μπορούσαν να μαζευτούν μέσω των ιδιωτικοποιήσεων;
Το ελληνικό κράτος κατέχει πολλά αξιοποιήσημα περιουσιακά στοιχεία και αναμενόταν να συγκεντρώσει 50 δισ. ευρώ μέχρι το 2015, βάσει των αρχικών υπολογισμών. Αυτό έχει μειωθεί στο πιο εφικτό ποσό των 15 δισ. ευρώ, αν και υπάρχουν αμφιβολίες αν και αυτά τα χρήματα θα μαζευτούν τελικά από τις αποκρατικοποιήσεις. Η αποτυχία του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, οφείλεται σε έναν συνδυασμό προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα: Αβεβαιότητα για μια μελλοντική χρεοκοπία, σημαντικά προβλήματα διοίκησης και διακυβέρνησης, αλλά και το γεγονός ότι προσπαθεί να αξιοποιήσει τη δημόσια περιουσία της σε ένα περιβάλλον παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και έλλειψης ρευστότητας.
Θα υπάρξει λύση; Πιθανότατα όχι. Ίσως μάλιστα η αδυναμία αυτή της Ελλάδας, να υπονομεύσει ακόμα περισσότερο την ανάλυση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, κάνοντας την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί ακόμα πιο δύσκολη.
10) Θα επικυρώσουν τα κοινοβούλια Γερμανίας, Ολλανδίας και Φινλανδίας το νέο πακέτο βοήθειας;
Το χρονοδιάγραμμα για να γίνει αυτό παραμένει ασαφές και το "ναι" ή το "όχι" των κοινοβουλίων θα εξαρτηθεί από την επίλυση μιας σειράς βασικών ζητημάτων, όπως τέθηκαν παραπάνω:
Γερμανία: Η Γερμανική Μπούντενσταγκ, θα ψηφίσει για την έγκριση του πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα στις 27 Φεβρουαρίου, ωστόσο μπορεί να ζητήσει να καθυστερήσει λίγες ημέρες, ώστε να ολοκληρωθούν οι λεπτομέρειες της συμφωνίας. Το αν τελικά θα "περάσει" η συμφωνία από τη γερμανική Βουλή, θα εξαρτηθεί από το πόσο αξιόπιστες θα είναι οι εγγυήσεις που θα δώσει η Ελλάδα, όσον αφορά την εφαρμογή των νέων μέτρων. Το σίγουρο είναι ότι ακόμα και αν εγκριθεί, αυτό θα γίνει με μεγάλη δυσκολία και εν μέσω πολλών αντιδράσεων από τους Γερμανούς βουλευτές.
Φινλανδία: Δεν είναι γνωστό πότε η Βουλή της Φινλανδίας θα ψηφίσει για το νέο πακέτο βοήθειας, αν και ο Φινλανδός υπουργός Οικονομικών Jutta Urpilainen, έχει δηλώσει ότι αυτό είναι πιθανό να γίνει κάποια στιγμή μετά τις 20 Φεβρουαρίου. Η αντιπολίτευση είναι πιθανό να καταψηφίσει, ωστόσο έχει μόνο 74 από τις 200 έδρες του κοινοβουλίου. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση της Φινλανδία  θα πιεστεί να ξεκαθαρίσει το θέμα με τις εγγυήσεις, πριν πάρει το "οκ" για την υπογραφή της νέας συμφωνίας.
Ολλανδία: Η κάτω Βουλή της Ολλανδίας θα πρέπει να εγκρίνει το δεύτερο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Jan Kees De Jager, η ψηφοφορία επρόκειτο να γίνει στις 16 Φεβρουαρίου. Ωστόσο αναβλήθηκε, καθώς δεν υπήρχε τελική συμφωνία και έγκριση από το Eurogroup. Παρά το ότι υπάρχει αβεβαιότητα, η συμφωνία δύσκολα θα καταψηφιστεί.
Θα υπάρξει λύση; Το πιο πιθανό. Τα κοινοβούλια θα εγκρίνουν τη σύμφωνία, όταν όλα τα ζητήματα κλείσουν, ωστόσο όχι χωρίς αντιδράσεις και καθυστερήσεις. Θα πρέπει πάντως να αφήσουμε ένα μικρό παράθυρο ανοικτό, σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν πείσει ότι θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Σε κάθε περίπτωση οι ενστάσεις και οι καθυστερήσεις από τα κοινοβούλια αυτών των κρατών, είναι πιθανό να εκτροχιάσει το σχέδιο, καθώς το χρονοδιάγραμμα "σωτηρίας" της Ελλάδας, είναι πολύ σφιχτό και δεν υπάρχει ούτε λεπτό για χάσιμο